草帽王子 发表于 2021-9-10 16:03:42

第一百零八章:CH32V103应用教程——文件系统FatFs

本帖最后由 草帽王子 于 2021-11-30 01:37 编辑

前面教程中介绍过SPI读写FLASH,此外在论坛中看到很多朋友在此基础上运行FatFs文件系统,参考各位朋友帖子,整理汇总一下,写一个帖子。


1、FatFs简介

FatFs是一个通用的文件系统(FAT/exFAT)模块,用于在小型嵌入式系统中实现FAT文件系统。 FatFs 组件的编写遵循ANSI C(C89),完全分离于磁盘 I/O 层,因此不依赖于硬件平台。它可以嵌入到资源有限的微控制器中,如 8051, PIC, AVR, ARM, Z80, RX等等,不需要做任何修改。

关于FatFs的具体介绍以及FatFs文件系统的源码,可去FatFs官网浏览下载,链接如下:FatFs - Generic FAT Filesystem Module

下载解压打开文件系统源码文件,可以看见里面包含两个文件夹,如下图。其中,documents文件夹下是一些帮助文档,source文件夹下是文件系统源码。本章教程主要用到source文件夹下源码文件,因此对其做主要介绍。



[*]diskio.c文件:是FatFs和disk I/O模块接口文件,是与平台相关的代码,需要用户根据存储介质来编写函数。
[*]diskio.h文件:是FatFs和disk I/O模块的公共包含文件,不需要用户修改。
[*]ff.c文件:是FatFs模块源码,不需要用户修改。
[*]ff.h文件:是FatFs和应用程序模块的通用包含文件,不需要用户修改。
[*]ffconf.h文件:是FatFs模块的配置文件,需要用户根据需求来配置。
[*]ffsystem.c文件,是可选的操作系统对接的各接口相关实现示例。
[*]ffunicode.c文件,是可选的Unicode相关的转换函数,包含了多语言支持需要用到的文件和转换函数。

根据上述描述,因此我们在使用FatFs的时候只需要对diskio.c、ffconf.h、ffunicode.c三个文件进行配置修改即可。


2、硬件设计

本章教程使用SPI读写FLASH,由原理图可知,其片选信号通过电阻R11连接,但开发板默认R11是断开的,因此在使用FLASH之前需将R11短接。

3、软件设计

本次教程在SPI读写FLASH程序基础上进行,本章教程将FatFs源码添加到工程之后对diskio.c、ffconf.h、ffunicode.c三个文件进行配置修改,在此只介绍diskio.c文件的修改,其他见工程。

diskio.c文件
/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Low level disk I/O module SKELETON for FatFs   (C)ChaN, 2019      */

/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* If a working storage control module is available, it should be      */

/* attached to the FatFs via a glue function rather than modifying it.   */

/* This is an example of glue functions to attach various exsisting      */

/* storage control modules to the FatFs module with a defined API.       */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



#include "diskio.h"   /* Declarations of disk functions */



/* Definitions of physical drive number for each drive */

//#define DEV_RAM       0   /* Example: Map Ramdisk to physical drive 0 */

//#define DEV_MMC       1   /* Example: Map MMC/SD card to physical drive 1 */

//#define DEV_USB       2   /* Example: Map USB MSD to physical drive 2 */



/* 为每个设备定义一个物理编号 */

#define ATA             1   // 预留SD卡使用

#define SPI_FLASH       0   // 外部SPI Flash

/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Get Drive Status                                                      */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



DSTATUS disk_status (

    BYTE pdrv       /* Physical drive nmuber to identify the drive */

)

{



    DSTATUS status = STA_NOINIT;



    switch (pdrv)

    {

      case ATA:   /* SD CARD */

            break;



      case SPI_FLASH:

          /* SPI Flash状态检测:读取SPI Flash 设备ID */

          if(W25Q16 == SPI_Flash_ReadID())

          {

            /* 设备ID读取结果正确 */

            status &= ~STA_NOINIT;

          }

          else

          {

            /* 设备ID读取结果错误 */

            status = STA_NOINIT;;

          }

          break;



      default:

            status = STA_NOINIT;

            break;

    }

    return status;

}







/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Inidialize a Drive                                                    */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



DSTATUS disk_initialize (

    BYTE pdrv               /* Physical drive nmuber to identify the drive */

)

{

      DSTATUS status = STA_NOINIT;

      switch (pdrv)

      {

          case ATA:            /* SD CARD */

            break;



          case SPI_FLASH:    /* SPI Flash */

            /* 初始化SPI Flash */

            SPI_Flash_Init();

            /* 获取SPI Flash芯片状态 */

            status=disk_status(SPI_FLASH);

            break;



          default:

            status = STA_NOINIT;

            break;

      }

      return status;

}







/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Read Sector(s)                                                      */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



DRESULT disk_read (

    BYTE pdrv,      /* Physical drive nmuber to identify the drive */

    BYTE *buff,   /* Data buffer to store read data */

    LBA_t sector,   /* Start sector in LBA */

    UINT count      /* Number of sectors to read */

)

{

    DRESULT status = RES_PARERR;

    switch (pdrv)

    {

      case ATA:   /* SD CARD */

            break;



      case SPI_FLASH:

            SPI_Flash_Read(buff, sector <<12, count<<12);

          status = RES_OK;

            break;



      default:

            status = RES_PARERR;

            break;

    }

    return status;

}







/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Write Sector(s)                                                       */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



#if FF_FS_READONLY == 0



DRESULT disk_write (

    BYTE pdrv,          /* Physical drive nmuber to identify the drive */

    const BYTE *buff,   /* Data to be written */

    LBA_t sector,       /* Start sector in LBA */

    UINT count          /* Number of sectors to write */

)

{

      DRESULT status = RES_PARERR;

      if (!count) {

          return RES_PARERR;      /* Check parameter */

      }



      switch (pdrv)

      {

          case ATA:   /* SD CARD */

            break;



          case SPI_FLASH:

            SPI_Flash_Erase_Sector(sector);

            SPI_Flash_Write((uint8_t *)buff,sector<<12,count<<12);

            status = RES_OK;

            break;



          default:

            status = RES_PARERR;

            break;

      }

      return status;

}



#endif





/*-----------------------------------------------------------------------*/

/* Miscellaneous Functions                                             */

/*-----------------------------------------------------------------------*/



DRESULT disk_ioctl (

    BYTE pdrv,      /* Physical drive nmuber (0..) */

    BYTE cmd,       /* Control code */

    void *buff      /* Buffer to send/receive control data */

)

{

    DRESULT status = RES_PARERR;

    switch (pdrv)

    {

      case ATA:   /* SD CARD */

            break;



      case SPI_FLASH:

            switch (cmd)

            {

                /* 扇区数量:1536*4096/1024/1024=6(MB) */

                case GET_SECTOR_COUNT:

                  *(DWORD * )buff = 512;

                  break;

                /* 扇区大小*/

                case GET_SECTOR_SIZE :

                  *(WORD * )buff = 4096;

                  break;

                /* 同时擦除扇区个数 */

                case GET_BLOCK_SIZE :

                  *(DWORD * )buff = 1;

                  break;

            }

            status = RES_OK;

            break;



      default:

            status = RES_PARERR;

            break;

    }

    return status;

}



DWORD get_fattime(void) {

    /* 返回当前时间戳 */

    return    ((DWORD)(2015 - 1980) << 25)/* Year 2015 */

            | ((DWORD)1 << 21)            /* Month 1 */

            | ((DWORD)1 << 16)            /* Mday 1 */

            | ((DWORD)0 << 11)            /* Hour 0 */

            | ((DWORD)0 << 5)               /* Min 0 */

            | ((DWORD)0 >> 1);            /* Sec 0 */

}关于程序理解可见注释。

Main.c文件
/********************************** (C) COPYRIGHT *******************************

* File Name          : main.c

* Author             : WCH

* Version            : V1.0.0

* Date               : 2020/04/30

* Description      : Main program body.

*******************************************************************************/

#include "debug.h"

#include "spi.h"

#include "diskio.h"   /* FatFs lower layer API */

#include "ff.h"         /* FatFs lower layer API */

#include "string.h"



FATFS fs;                         /* FatFs文件系统对象 */

FIL fnew;                         /* 文件对象 */

FRESULT res_flash;                /* 文件操作结果 */

DIR dire;                         // 目录对象

FILINFO fnow;                     // 定义静态文件信息结构对象

UINT fnum;                        /* 文件成功读写数量 */

BYTE ReadBuffer={0};      /* 读缓冲区 */

BYTE WriteBuffer[] =            /* 写缓冲区*/

"这是一个基于CH32V103串行Flash的fatfs的评测实验\r\n";



BYTE work;



FRESULT scan_files (

    char* path      /* Start node to be scanned (***also used as work area***) */

);

/*******************************************************************************

* Function Name: main

* Description    : Main program.

* Input          : None

* Return         : None

*******************************************************************************/

int main(void)

{

    char pathBuff; //定义路径数组

    char filename;



    NVIC_PriorityGroupConfig(NVIC_PriorityGroup_1);

    Delay_Init();

    USART_Printf_Init(115200);

    SPI_Flash_Init();



    printf("****** 这是一个SPI FLASH 文件系统实验 ******\r\n");

    printf("FLASH正在整体擦除....\r\n");

    SPI_Flash_Erase_Chip();

    printf("FLASH整体擦除完毕....\r\n");



    //在外部SPI Flash挂载文件系统,文件系统挂载时会对SPI设备初始化

    //初始化函数调用流程如下

    //f_mount()->find_volume()->disk_initialize->SPI_FLASH_Init()

    //f_mount:注册或注销一个工作区域

    //f_mount 函数有三个形参,

    //第 一个参数是指向 FATFS 变量指针,如果赋值为 NULL 可以取消物理设备挂载。

    //第二个参数为逻辑设备编号,使用设备根路径表示,与物理设备编号挂钩,在diskio.c文件中我们定义 SPI Flash 芯片物理编号为 0,所以这里使用“0:”。

    //第三个参数可选 0 或 1, 1 表示立即挂载, 0 表示不立即挂载,延迟挂载。

    //f_mount 函数会返回一个 FRESULT 类型值,指示运行情况。

    //返回值:FR_OK (0),函数成功   FR_INVALID_DRIVE,驱动器无效

    res_flash = f_mount(&fs,"0:",1);



    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件系统挂载成功\r\n");

    }

    else

    {

      printf("!!文件系统挂载失败:(%d)\r\n",res_flash);

    }



    /*----------------------- 格式化测试 -----------------*/

    /* 如果没有文件系统就格式化创建创建文件系统 */

    //如果 f_mount 函数返回值为 FR_NO_FILESYSTEM,说明没有 FAT 文件系统,比如新出厂的 SPI Flash 芯片就没有 FAT 文件系统。我们就必须对物理设备进行格式化处理。

    if(res_flash == FR_NO_FILESYSTEM)

    {

      printf("》FLASH还没有文件系统,即将进行格式化...\r\n");

      /* 格式化 */

      //f_mkfs:在驱动器上创建一个文件系统

      //f_mkfs 函数有三个形参,

      //第一个参数为逻辑设备编号;

      //第二参数可选 0 或者 1, 0 表示设备为一般硬盘, 1 表示设备为软盘。

      //第三个参数指定扇区大小,如果为 0,表示通过代码 disk_ioctl 函数获取。格式化成功后需要先取消挂载原来设备,再重新挂载设备

      res_flash=f_mkfs("0:",0,work,sizeof(work));



      if(res_flash == FR_OK)

      {

            printf("》FLASH已成功格式化文件系统。\r\n");

            /* 格式化后,先取消挂载 */

            res_flash = f_mount(NULL,"0:",1);

            /* 重新挂载   */

            res_flash = f_mount(&fs,"0:",1);

      }

      else

      {

            printf("《《格式化失败。》》\r\n");

            while(1);

      }



    }

    else if(res_flash!=FR_OK)

    {

      printf("!!外部Flash挂载文件系统失败。(%d)\r\n",res_flash);

      printf("!!可能原因:SPI Flash初始化不成功。\r\n");

      while(1);

    }

    else

    {

      printf("》文件系统挂载成功,可以进行读写测试\r\n");

    }



    /*----------------------- 文件系统测试:创建文件目录 -------------------*/

    //strcpy:strcpy把含有'\0'结束符的字符串复制到另一个地址空间,返回值的类型为char*

    strcpy(filename, "123");

    //f_mkdir:创建一个目录

    res_flash = f_mkdir(filename);

    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件夹%s创建成功\r\n",filename);

    }

    else if(res_flash==FR_EXIST)

    {

      printf("!!文件夹已存在:(%d)\r\n",res_flash);

    }

    else

    {

      printf("!!文件夹创建失败:(%d)\r\n",res_flash);

    }



    strcpy(filename, "123/456");

    res_flash = f_mkdir(filename);

    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件夹%s创建成功\r\n",filename);

    }

    else if(res_flash==FR_EXIST)

    {

      printf("!!文件夹已存在:(%d)\r\n",res_flash);

    }

    else

    {

      printf("!!文件夹创建失败:(%d)\r\n",res_flash);

    }



    strcpy(filename, "123/456/789");

    res_flash = f_mkdir(filename);

    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件夹%s创建成功\r\n",filename);

    }

    else if(res_flash==FR_EXIST)

    {

      printf("!!文件夹已存在:(%d)\r\n",res_flash);

    }

    else

    {

      printf("!!文件夹创建失败:(%d)\r\n",res_flash);

    }



    /*----------------------- 文件系统测试:写测试 -------------------*/

    /* 打开文件,每次都以新建的形式打开,属性为可写 */

    printf("\r\n****** 即将进行文件写入测试... ******\r\n");

    //f_open:打开或创建一个文件   FA_CREATE_ALWAYS:创建一个新文件,如果文件已存在,则它将被被截断并覆盖

    res_flash = f_open(&fnew, "0:123/456/789/CH32V103x.txt",FA_CREATE_ALWAYS | FA_WRITE );

    if ( res_flash == FR_OK )

    {

      printf("》打开/创建CH32V103x.txt文件成功,向文件写入数据。\r\n");

      /* 将指定存储区内容写入到文件内 */

      //f_write:写文件

      res_flash=f_write(&fnew,WriteBuffer,sizeof(WriteBuffer),&fnum);

    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件写入成功,写入字节数据:%d\r\n",fnum);

      printf("》向文件写入的数据为:\r\n%s\r\n",WriteBuffer);

    }

    else

    {

      printf("!!文件写入失败:(%d)\n",res_flash);

    }

      /* 不再读写,关闭文件 */

      //f_close:关闭一个文件

      f_close(&fnew);

    }

    else

    {

      printf("!!打开/创建文件失败。\r\n");

    }



    /*------------------- 文件系统测试:读测试 --------------------------*/

    printf("****** 即将进行文件读取测试... ******\r\n");

    //f_open:打开或创建一个文件   FA_OPEN_EXISTING:打开一个文件,如果文件不存在,则打开失败(默认)

    res_flash = f_open(&fnew, "0:123/456/789/CH32V103x.txt",FA_OPEN_EXISTING | FA_READ);

    if(res_flash == FR_OK)

    {

      printf("》打开文件成功。\r\n");

      //f_read:读文件

      res_flash = f_read(&fnew, ReadBuffer, sizeof(ReadBuffer), &fnum);

    if(res_flash==FR_OK)

    {

      printf("》文件读取成功,读到字节数据:%d\r\n",fnum);

      printf("》读取得的文件数据为:\r\n%s \r\n", ReadBuffer);

    }

    else

    {

      printf("!!文件读取失败:(%d)\n",res_flash);

    }

    }

    else

    {

      printf("!!打开文件失败。\r\n");

    }

    /* 不再读写,关闭文件 */

    f_close(&fnew);



    printf("*************** 文件信息获取测试 **************\r\n");

   /* 操作完成,停机 */

    printf("》开始扫描文件目录....\r\n");

    strcpy(pathBuff, "");

    scan_files(pathBuff);



    /* 不再使用文件系统,取消挂载文件系统 */

    //f_mount:注册或注销一个工作区域

    f_mount(NULL,"0:",1);

    while(1)

    {



    }

}



FRESULT scan_files (

    char* path      /* Start node to be scanned (***also used as work area***) */

)

{

    FRESULT res;

    DIR dir;

    UINT i;

    static FILINFO fno;



    //f_opendir:打开一个目录

    res = f_opendir(&dir, path);                     /* Open the directory */

    if (res == FR_OK)

    {

      for (;;)

      {

            //f_readdir:读取目录条目

            res = f_readdir(&dir, &fno);                   /* Read a directory item */

            if (res != FR_OK || fno.fname == 0) break;/* Break on error or end of dir */

            if (fno.fattrib & AM_DIR)//假如是文件夹

            {

                /* It is a directory */

                i = strlen(path);                        //计算出路径长度

                sprintf(&path, "/%s", fno.fname);       //文件名加到路径后面

                res = scan_files(path);                  /* Enter the directory */

                if (res != FR_OK) break;

                path = 0;

            }

            else

            {                                       /* It is a file. */

                printf("%s/%s\r\n", path, fno.fname);

            }

      }

      //f_closedir:关闭一个已经打开的目录

      f_closedir(&dir);

    }

    return res;

}Main.c文件主要进行文件创建、读写测试等。


4、下载验证

将编译好的程序下载到开发板并复位,串口打印如下:



页: [1]
查看完整版本: 第一百零八章:CH32V103应用教程——文件系统FatFs